Multiculturele uitvaart

Een Surinaamse uitvaart staat bekend om zijn vele rituelen, waaronder de dede oso, rituele bewassing en de wi kan doe. Met veel uitbundigheid, gezang en muziek wordt de overledene naar de begraafplaats gebracht. De uitbundigheid zorgt er volgens de Surinaamse traditie voor dat kwade geesten op een dwaalspoor worden gezet en worden verdreven. 

In de islamitische cultuur is het gebruik dat een overledene wordt begraven. Nadat een moslim is overleden, wordt hij of zij gewassen, dit wordt ook wel een rituele bewassing genoemd. Hierbij wordt volgens de traditie een overleden vrouw gewassen door vrouwen en een overleden man gewassen door mannen. Na de rituele bewassing vindt het liefst binnen 24 uur de islamitische uitvaart plaats. In sommige gevallen is dit lastig omdat de islamitische begrafenis in het land van herkomst plaatsvindt. 

Volgens de Hindoestaanse tradities is het gebruikelijk dat Hindoes gecremeerd worden. Een crematie zorgt er volgens het hindoestaanse geloof voor dat ze zo snel mogelijk terugkeren naar de Oerbron. De dood wordt vaak als iets positiefs ervaren omdat de Hindoes geloven dat het lichaam slechts een tijdelijke taak had. Het geloof in reïncarnatie zorgt ervoor dat de ziel van een overledene na het sterven weer wedergeboren wordt. Tijdens de crematie is het van belang dat de nabestaanden het crematieproces aanschouwen, hierna is het traditioneel dat de as wordt verstrooid in stromend water.

Het verlies van een dierbare wordt in de Molukse gemeenschap verwerkt door over het verlies te praten, te bidden en met elkaar te zijn. Onder de Molukkers is er geen taboe op de dood. Als een dierbare op sterven ligt wordt daar openlijk over gesproken. De dood is volgens de Molukse traditie een onderdeel van het leven. De meeste Molukkers zijn protestant en daarom wordt er voornamelijk gekozen om een overledene te begraven. De avond voorafgaand aan een Molukse begrafenis vindt er een troostdienst plaats. De ‘Malam penghiburan’ letterlijk ‘De avond van de troost’ is vaak belangrijker dan de Molukse begrafenis zelf.

Net zoals bij het Hindoeïsme geloven Boeddhisten in reïncarnatie. De dood betekent in het Boeddhisme niet het einde, maar juist het begin van een nieuw leven. In de cultuur is het gebruik dat er wordt gekozen voor een Boeddhistische crematie, maar in sommige gevallen komt ook een begrafenis voor. Bij een uitvaart in het Boeddhisme is altijd een spiritueel begeleider aanwezig. De spiritueel begeleider bidt, citeert mantra’s en zorgt voor een rituele verbranding van geld en wierook. Al deze rituelen zorgen er volgens Boeddhistische tradities voor dat er positieve karma wordt meegegeven aan de overledene. Dit is belangrijk voor het verkrijgen van verlichting of de wedergeboorte. 

Bij een Chinese uitvaart horen een groot aantal rituelen. In het algemeen is het spreken over de dood een taboe voor Chinezen. Tegenwoordig is dit onder de jonge generatie Chinezen al minder een taboe. Als een dierbare overleden is wordt volgens de Chinese traditie de overledene niet thuis opgebaard. Thuis opbaren kan ongeluk brengen volgens de Chinese gemeenschap. De rituelen voorafgaand aan een Chinese begrafenis is bijvoorbeeld het verbranden van grote hoeveelheden namaakgeld. Dit zogenaamde ‘Geestengeld’ staat symbool voor de rijkdom die men de overledene in een andere wereld toewenst. Tijdens de Chinese begrafenis zal een Feng Shui meester de uitvaart begeleiden. Op weg naar de laatste rustplaats wordt er vuurwerk afgestoken om kwade geesten te verdrijven.

Binnen de Joodse gemeenschap is het gebruikelijk dat er een Joodse begrafenis plaatsvindt. Het lichaam van een dierbare overledene wordt voorafgaand aan de Joodse begrafenis eerst ritueel gewassen. Een Joodse begrafenis is vaak simpel en sober, er wordt over het algemeen geen muziek afgespeeld of bloemen neergelegd. Dit komt vanuit het Joodse gebruik dat iedereen met lege handen op de wereld komt en met de lege handen de wereld ook weer verlaat. De ‘Lewaja’ zoals een volledige Joodse uitvaart heet wordt gezien als wederopstanding van de doden, waarbij lichaam en ziel weer zullen worden verenigd.